Sisoun
Sison amomum
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Sison, Sison amome.
Descripcioun :Lou sisoun èi pulèu rare, aleva en Basso Prouvènço, que trachis dins li relarg un pau fres. Es uno planto primo, grando e aroumatico. Li flour emé si petalo envertouiado, e li fru, soun mistoulin. Se recounèis peréu à si fueio coumpausado de fuioun denta (regarda à la baso de la planto).
Usanço :Li fru e peréu li fueio (se l'óudour vous agrado !) soun aroumati e podon servi coume sabourun.
Port : Grando-erbo
Taio : 0,5 à 1,5(2) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Sison
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Óuriero de bos
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlanticò-Macarounesiano
Ref. sc. : Sison amomum L., 1753
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753